دانشگاه مجازى‌‌، گشایش دنیایى جدید به روى جویندگان علم

  دانشگاه مجازى‌‌، گشایش دنیایى جدید به روى جویندگان علم

                      
 دانشگاه مجازى <اوبرتا> ى کاتالونیا در اسپانیا این روزها دهمین سال تاسیس خود را درحالى جشن مى‌‌‌گیرد که بر شمار متقاضیان تحصیل در اینگونه دانشگاه‌ها هر روز بیشتر افزوده مى‌شود.

پیشرفت تکنولوژى اکنون این امکان را در کشورهاى مختلف پدید آورده است تا با برپایى دانشگاه‌هاى مجازى‌‌، امکان ادامه تحصیل آن دسته از دانشجویانى که به دلایل مختلف‌‌، امکان حضور فیزیکى در محل دانشگاه را ندارند، فراهم شود. موفقیت این شیوه تدریس تا آنجا پیش رفته است که امروزه در اسپانیا حتى دانشجویانى که در دانشگاه‌هاى روزانه دولتى مشغول به تحصیل هستند، براى آنکه بتوانند در حین تحصیل‌‌، تجربه کارى هم پیدا کنند، به دانشگاه‌هاى مجازى روى آورده‌اند.



>آنخلس رومرو> دانشجوى مقطع کارشناسى مهندسى کامپیوتر که قبلا در دانشگاه پلى تکنیک مادرید درس مى‌‌‌خواند، در مورد دلیل تغییر دانشگاه خود به دانشگاه مجازى مى‌‌‌گوید: اگر من مى‌‌‌خواستم درسم را در دانشگاه پلى تکنیک ادامه دهم‌‌، براى تجربه کارى باید صبر مى‌‌‌کردم تا درسم به اتمام برسد چون کمتر شرکتى قبول مى‌‌‌کند که کارمندش فقط عصرها آنجا کار کند. وى افزود: اکنون با تحصیل در دانشگاه مجازى مى‌‌‌توانم هم ساعات کلاسم را خودم تنظیم و انتخاب کنم‌‌، هم پول در بیاورم و هم تجربه کسب کنم به گفته آنخلس‌‌، با این شیوه تدریس‌‌، اگر او ناچار باشد به شهر یا کشور دیگرى سفر کند، باز هم این امکان را خواهد داشت که از همانجا درسش را با همان استادان قبلى ادامه دهد.

شاید، از همین رو است که نه تنها شمار دانشگاه‌هاى اختصاصى مجازى یادانشگاه‌هاى دولتى که به ایجاد رشته‌هاى مجازى روى مى‌‌‌آورند، در اسپانیا رو به فزونى است‌‌، بلکه تعداد رشته‌‌هاى تحصیلى آنها نیز هر ترم بیشتر مى‌‌‌شود. به عنوان نمونه‌‌، در یکى از دانشگاه‌هاى مجازى در اسپانیا در حال حاضر 18 رشته شامل مهندسى کامپیوتر (نرم افزار و سخت افزار)، برنامه نویسى چند رسانه‌اى‌‌، مدیریت‌‌، حقوق‌‌، زبانشناسى در مقطع کارشناسى و 32 رشته در مقطع کارشناسى ارشد دایر شده است. اوبرتا نخستین دانشگاه مجازى در اسپانیا است که فعالیت خود را 10 سال پیش آغاز کرده و در حال حاضر 11 هزار و 886 دانشجو و نزدیک به 700 استاد در آن به تحصیل اشتغال دارند. از شمار دقیق دانشجویان رشته‌‌هاى مجازى دیگر دانشگاه‌هاى اسپانیا تاکنون رقم دقیقى منتشر نشده است.

* شیوه تدریس
ثبت‌نام و قوانین تحصیل در دانشگاه‌هاى مجازى همانند دانشگاه‌هاى عادى است اما شیوه تدریس آن کاملا متفاوت است. در دانشگاه‌هاى مجازى‌‌، دانشجویان بدون آنکه در جایى به اسم کلاس درس اجتماع کنند، از طریق اینترنت‌‌، با استاد خود ارتباط مستقیم برقرار مى‌‌‌کنند. آنان در آغاز هر ترم از طریق سایت دانشگاه با استادان خود آشنا شده و برنامه درسى خود را نیز از روى سایت دریافت مى‌‌‌کنند. قبل از شروع ترم تحصیلى کتاب‌ها، جزوه‌‌ها، سى دى و نرم افزار درس‌هایى که دانشجو در آنها ثبت نام کرده‌‌، توسط پست براى دانشجو ارسال مى‌‌‌شود و او براساس برنامه‌اى که با هماهنگى میان دانشجو و استاد مربوطه مشخص مى‌‌‌شود، در کلاس‌هاى اینترنتى شرکت مى‌‌‌کند در طول دوره تحصیل‌‌، دانشجو به‌صورت روزانه با استاد درس خود در تماس است و در سالن گفت و گو که در اینترنت و در صفحه دانشگاه طراحى شده‌‌، با استاد خود تماس دارد.

یکى از اشخاصى که نقش مهمى‌‌‌ را در طول دوره آموزشى در دانشگاه مجازى ایفا مى‌‌‌کند، <استاد راهنما> است. او علاوه بر راهنمایى دانشجو براى ثبت نام و چگونگى انتخاب درس‌ها وظیفه ارتباط او را با سایر بخش‌ها اعم از مدیریت و کارمندان دانشگاه بر عهده دارد. امتحانات پایان ترم دانشگاه مجازى نیز به‌صورت حضورى در مراکز تعیین شده از سوى این دانشگاه در شهرهاى بزرگ و برخى نقاط خارج از کشور برگزار مى‌‌‌شود.

این امتحانات به‌صورت همزمان و سراسرى و اغلب با حضور استادان و کارکنان دانشگاه مجازى صورت مى‌‌‌گیرد. هدف اصلى این امتحان حضورى‌‌، علاوه بر سنجش میزان اطلاعات واقعى دانشجو، درک این نکته است که آیا واقعا خود او در طول دوره تحصیل با دانشگاه ارتباط داشته است یا خیر؟

مدیران دانشگاه‌هاى مجازى مى‌‌‌گویند که با این سیستم جدید آموزشى‌‌، اکنون فرصتى براى جویندگان دانش در اقصى نقاط دنیا فراهم شده است تا بدون نیاز به سفر و از دست رفتن وقت و هزینه بسیار، در رشته‌‌هاى دلخواه در کشورهاى مختلف تحصیل کرده و با استادان خود نیز ارتباط مداوم و مستقیم داشته باشند. آنان امیدوارند به مدد توسعه ارتباطات و اینترنت دانشگاه‌هاى مجازى به زودى به عنوان رکنى موثر در عرصه آموزش عالى در سطح جهان شناخته شود اما به نظر مى‌‌‌رسد تا تحقق این امید هنوز راه درازى در پیش است.

افزایش اعتبار و جایگاه این نوع دانشگاه‌ها، هزینه‌‌هاى بالاى تحصیل در آن ضرورت وجود برخى هماهنگى‌ها و اتلاف وقت فراوان براى درک مطالب و فراگیرى درس‌ها از جمله موانع پیشرفت دانشگاه‌هاى مجازى است. <خوسه لوییس سانچز> یک دانشجوى دانشگاه مجازى در اسپانیا مى‌‌‌گوید: من براى گذراندن هر واحد تحصیلى باید هر ترم 62 یورو بپردازم که با این رقم‌‌،اخذ مدرک لیسانس در رشته کامپیوتر بیش از 12 هزار یورو هزینه براى من در برخواهد داشت. به گفته وى‌‌، این رقم‌‌، غیر از هزینه‌‌هاى جانبى نظیر حق اشتراک اینترنت است.

برخى دیگر از دانشجویان نیز معتقدند دانشگاه‌هاى مجازى هنوز از نظر اعتبار علمى ‌‌‌به جایگاه دانشگاه‌هاى عادى دست نیافته‌اند. <ماریا ترسا> یک دانشجوى دیگر، از این شکایت دارد که درس خواندن در دانشگاه مجازى وقت زیادى را از او مى‌‌‌گیرد.

ایرنا